Pałac w Wilanowie – królewska siedziba oryginalna architektura i barokowa rezydencja

Spotykając się z Janem III Sobieskim, pomysłodawcą pałacu – siedziby królewskiej w Wilanowie (wtedy jeszcze w Milanowie) zawstydzilibyśmy się jego prawdziwie barokowym i wytwornym wyglądem. jego pomysły architektoniczne byłby równie wielkie jak jego chorowitość i barokowość (jeśli można tak to ująć). 

Miejscowość Milanów została przemianowana na Villa Nuova, czyli Wilanów, gdzie Jan III Sobieski pod czujnym okiem przypatrywał się i wpływał na budowę nowej rezydencji. Pierwsza wersja Pałacu nie sprostała wymaganiom Króla Sobieskiego i oczekiwaniom dworu. Był to parterowy budynek o charakterze typowym dla architektury baroku. Powstał on w latach 1677-1679. Jan III Sobieski na szczęście znalazł takiego barokowego architekta jak Agostino Locci, któremu udało się połączyć styl europejski z lokalną tradycją i tutejszymi wpływami. 

Rozbudowa Pałacu Wilanowskiego przez Agostino (Augustyna) Locci

Augustyn Locci był doradcą artystycznym Sobieskiego i kierował rozbudową Pałacu w latach 1677-1696. Co ciekawe nie miał żadnego wykształcenia architektonicznego. W tym czasie dodano piętro, portyk, ryzality, boczne galerie z wieżami. Fasady zostały udekorowane na wzór barokowy za pomocą artykulacji pilastrów, pseudokolumn i attyk. Architektura pałacu zyskała monumentalny charakter w stylu dojrzałego baroku. Rezydencja była rozbudowywana do lat 30. XVIII wieku (ok. 1730). Wtedy to, gdy król Sobieski już nie żył, dodano boczne galerie, a założenie uzyskało charakterystyczny kształt podkowy (który jest zachowany do dziś). Nie była to już zwykła podmiejska willa, a królewski pałac godzien jednej z upadających potęg europejskich. Co więcej nie był on tylko i wyłącznie kopią pałaców francuskich czy włoskich. Oczywiście dekoracje musiałby być zgodne z obowiązującymi trendami, jednak posiadł on indywidualny charakter. W XVIII było to założenie w typie entre cour et jardin. To określenie z francuskiego tłumaczone jest dosłownie między dziedzińcem, a ogrodem. Idea takiego założenia polega na umieszczenu pałacu, przed którym znajdował się dziedziniec, a za nim ogród. Dziedziniec musiał być reprezentatywny tzw. cour d`honneur. Pierwowzorem takiego założenia był francuski Wersal.

Architektem, który wprowadził skrzydła boczne do rezydencji wilanowskiej był Givanni Spazzi. W następnych wiekach słynny Szymon Bogumił Zug – architekt działający prężnie w Warszawie, zaprojektował wolnostojące budynki – łazienkę, kuchnię i kordegardę. Jako jedną z ostatnich przemian było dopasowanie północnej elewacji w północnym skrzydle do stylu neorenesansowego w XIX wieku.

Pałac w Wilanowie to jeden z zabytków Warszawy, który nie został zburzony podczas II wojny światowej, mimo tego, że stacjonowały tu wojska, a jego zniszczenie planowano. To znaczy, że w większości możemy cieszyć się jego pełną autentycznością (pamiętać trzeba też o prowadzonych pracach konserwatorskich).

Park Wilanowski, czyli królewskie ogrody

Ogrody wilanowskie jako część zespołu pałacowo-parkowego zajmują około 45 hektarów. Ogród na przestrzeni wieków rozszerzał się i zmieniał dopasowując do otoczenia. Sam park jest wpisany na listę Pomników Historii. Jednak obecny wygląd nie jest w pełni autentyczny i zgodny z historycznym projektem, gdyż architekt – ogrodnik (takich w historii trochę było np. Joseph Paxton) Gerard Ciołek zrekonstruował go w latach 50. XX wieku. 

Główną częścią ogrodu w Wilanowie jest ogród włoski. Nawiązuje on do antyku, renesansu i oczywiście przejawia formy barokowe. Charakterystyczne dla tej części są rzeźby i sztuczna grota. Jest to jedna z najstarszych części ogrodu. Oprócz niej odwiedzić można:

• park angielsko-orientalny z ciekawym chińskim pawilonem (arch. Szymon Bogumił Zug)
• park angielski, który cechuje się brakiem spójnego i jasnego założenia roślinności. Natomiast linie widokowe są w pełni przemyślane. Ma on charakter romantyczny i powstał dzięki Stanisławowi Kostce Potockiemu. Jego nagrobek, a tak naprawdę całe Mauzoleum Potockich można zobaczyć przed parkiem wilanowskim. Zaprojektował go Henryk Marconi, a rzeźbiarskie elementy stoją na wysokim poziomie. 
• ogród kwiatowy

Oprócz tego najważniejszymi budowlami, które znajdują się w parku to oczywiście oranżeria, budynek stacji, brama mauretańska (też projektu Marconiego). 

Odwiedź Pałac w Wilanowie

Pałac w Wilanowie można odwiedzać od października do kwietnia codziennie (oprócz wtorku) od 9.30 do 15. W sezonie turystycznym (od kwietnia do października) w weekend, środy i poniedziałki można odwiedzać Pałac do godziny 17 (we wtorek też). 

Park jest otwarty zawsze od 9.00 do 16 zimą, 17, 18 jesienią i wiosną, do nawet 22 w czerwcu i lipcu.

Koszt biletów do pałacu waha się od 10 do 30 zł, w zależności od trasy zwiedzania. Wejście do parku wilanowskiego to koszt 5 zł.

Bilety można rezerwować tu .