Bóbrka i pierwsza na świecie kopalnia ropy naftowej
Bóbrka to niewielka miejscowość znajdująca się koło Krosna na Podkarpaciu. Jej historia sięga średniowiecza, ale sławna (jeszcze nie dość) jest dzięki odkryciom z XIX wieku. To tutaj Ignacy Łukasiewicz, Karol Klobassa-Zrencki oraz Tytus Trzeciesk założyli pierwszą na świecie spółkę naftową…. Ale od początku!
W lasach Bóbrki w roku 1854 rozpoczęto poszukiwania niezwykłego surowca tzw. oleju skalnego, czyli ropy naftowej (surowiec w postaci ciekłej wydobywany z ziemi). Jak się okazało teren ten jest bogaty w ropę. Tu wystartowano z jej wydobyciem po raz pierwszy. Wszystko to było związane z utworzeniem odpowiedniej infrastruktury, której część zachowała się do dziś. W ten sposób w Bóbrce, malutkiej miejscowości w Polsce w trakcie zaborów (austrowęgierskich), powstała pierwsza na świecie kopania ropy naftowej!
Ignacy Łukasiewicz – aptekarz, wynalazca i założyciel kopalni ropy
Co więcej, Ignacy Łukasiewicz pracujący jako aptekarz w 1853 po pierwsze wydestylował ropę naftową i otrzymał z niej naftę oraz wynalazł lampę naftową, która rozpowszechniła się na cały świat. On jako pierwszy szukał dla ropy szerszego zastosowania na przełomie 1852/53 roku, a dopiero później założył kopalnie w Bóbrce. M.in. założył również rafinerię w Klęczanach i Polance. W tych rafineriach uzyskiwano naftę, smary, oleje, czy asfalt. Zapewne przewidywał, że w przyszłości to ten surowiec będzie rządził światem! Jego muzeum w postaci domu (a raczej kancelarii kopalni), w którym mieszkał znajduje się również w Bóbrce. Ciekawostką jest to, że nie udało mu się ukończyć studiów na Uniwersytecie Jagielońskim ze względu na nie zdane egzaminy (dopiero we Wiedniu uzyskał dyplom).
Muzeum w Bóbrce i zgłoszenie do UNESCO
W 2018 roku Muzeum w Bóbrce stało się Pomnikiem Historii uznanym przez prezydenta Andrzeja Dudę. Wg. dyrektorki muzeum Barbara Olejarz obiekty spełniają wymogi autentyczności i integralności. Natomiast, przede wszystkim, aby obiekt został wpisany do UNESCO musi zaistnieć, powszechnej wartości dla wszystkich ludzi na całym świecie oraz spełnione 2 z 6 kryteriów. Poza tym zgłoszenie musi przejść weryfikację Komitetu do spraw Światowego Dziedzictwa Kulturowego w Polsce, a dopiero potem trafić do Centrum Światowego Dziedzictwa. Ale Muzeum będzie podejmować próby!
Rzeczywiście kopalnia w Bóbrce jest to wyjątkowe miejsce, które mogłoby zostać wpisane na listę UNESCO, ze względu na kryterium IV – bycie wybitnym przykładem zespołu obiektu techniki oraz kryterium VI jako powiązanie z ideami i wydarzeniami. W końcu najstarsza kopalnia ropy naftowej jest tylko jedna na świecie… Kompleks z którego się składa jest opisany w akapicie poniżej.
Zwiedzanie (Skansen)Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego w Bóbrce
Jedynymi z najbardziej wartościowych obiektów w Muzeum są zachowane:
- kopanka „Franek” – czyli studnia, która została wykonana ręcznie, z której wydobywano ropę (do dziś można ją wydobyć). Pochodzi ona z 1860 roku. Kopanka „Janina” podobna do kopanki „Franek wydrążona była ręcznie do głębokości 132 metrów!
- drewniana kuźnia kopalniana, która pochodzi z 1856 roku. Zachował się nawet oryginalny miech kowalski z końca XIX wieku
- kotłownia z końca XIX, również drewniana
- autentyczny warsztat mechaniczny, drewniany z 1864, który służył wierceniu studni
- autentyczne, rozmaite wiertnice, m.in typu kanadyjskiego
- Dom Łukasiewicza z 1865 roku, czyli tak naprawdę budynek administracji kopalni
W muzeum znajduje się również zrekonstruowana wiertnica ręczna z 1862 roku.
Cena zwiedzania Muzeum w Bóbrce to 12 zł bilet zwykły i 7 zł ulgowy. Można również się wybrać na trasę zwiedzania z przewodnikiem, co kosztuje od 50 do 120 zł. Adres muzeum to ul. Kopalniana 35 Bóbrka. W poniedziałki muzeum jest nieczynne.
