Budownictwo szkieletowe

[ratings]

Kiedyś budownictwo drewniane było rozpowszechnione w całej Polsce. Krajobraz architektoniczny był całkowicie inny, bo w miastach, wsiach przeważały domy i budynki drewniane. Jedynie najbogatsi, szlachta, wysoko postawieni mieszczanie, czy duchowieństwo zamieszkiwali „w cegle”. Jedna z technologii stawiania budynków drewnianych – budownictwo szkieletowe – jest popularne do dziś.

Budownictwo szkieletowe odkrywane na nowo

Budownictwo szkieletowe stało się popularne w całej Europie już w średniowieczu. Następnie dotarło także do Stanów Zjednoczonych, gdzie już została do dziś (niestety w takiej formie, że nie jest w stanie sprostać ekstremalnym warunkom klimatycznym). Ewolucja szkieletu jest ewidentna patrząc z perspektywy historii architektury. Mimo wszystko współcześnie jest ona odkrywana na nowo. Coraz więcej ludzi decyduje się na budowę w tej technologii swoich domów. Jest też krytykowana, co może wynikać z zapomnienia doświadczeń z poprzednich wieków, albo po prostu partactwa firm wykonawczych. Zobacz, czy zmieniło się coś w technologii szkieletowej na przestrzeni lat.

wikipedia.com

Budownictwo szkieletowe – jak wyglądało kiedyś

Łatwość budowy oraz kwestie ekonomiczne przemawiały o tym, żeby stawiać budynki w tej technologii. Niektóry badacze twierdzili, że taka architektura drewniana jest zdrowa dla człowieka. Technologia szkieletowa polega na tym, że z występują elementy konstrukcyjne tworzące szkielet, natomiast puste pola które pozostają mogą być wypełnione różnymi materiałami. Tak naprawdę szkielet może być drewniany, i na takim się skupiamy, jednak równie dobrze szkielet może być stalowy, a wypełnieniem szkło, jak to bywa we współczesnej architekturze. Z względu na wypełnienie budynki szkieletowe można podzieli na kilka typów:

mur pruski

chyba najbardziej znany rodzaj budownictwa szkieletowego. Tutaj pola wypełniane są cegłami. Charakterystyczna architektura „w mur pruski” jest dla terenów zachodnich i północnych, gdyż przywędrowała zza wschodniej granicy. Kojarzona z pruskim zaborem i bardzo popularna w XIX wieku, ze względu na surowe, niemieckie prawo budowlane.

pixabay.com

szachulec

uwaga nie mylić z murem pruskim! Nie ma nic z nim wspólnego. Tutaj wolne pola były wypełniane pionowymi lub poziomymi drążkami, które były plecione np. słomą. Następnie całość zostawała obrzucona gliną.

wikipedia.com

reglowa

z gliny i słomy tworzono coś na wzór cegieł, lecz mających bardziej kolisty kształt. Takimi elementami wypełniano pola.

w glinę pod topór

ścianę wypełniano sieczką, słomą. Następnie toporem wyrównywano taką ścianę. Jest to najprostszy sposób na wypełnienie konstrukcji.

pixabay.com

W technologi szkieletowej budowano rozmaite budynki

Poczynając od domów, a nawet pięcio-sześciopiętrowych średniowiecznych, niemieckich domów handlowych, po stodoły, czy ratusze. Jeśli chodzi o wytrzymałość wiele zależało od jakości oraz konserwacji obiektów. Konstrukcja ta dawała możliwości podwieszania pięter, czy budowania wielopiętrowych bloków mieszkalnych. Zachwalano, że takie budynki były ciepłe, zdrowe, przy odpowiednim zabezpieczeniu chroniły przed wilgocią. Wiadomo jednak, że budowano je ze względu na łatwość, szybkość, ekonomiczność budowy. Wiadomo, że drewno było najpopularniejszym materiałem budowlanym w Europie, dzięki łatwej dostępności.

Elementami drewnianymi, które były użyte w konstrukcji to: podwalina, słup, zastrzał, miecz, rygiel, oczep.

wikipedia.com

Budownictwo szkieletowe – jak wygląda dziś

Dziś podobnie jak kiedyś buduje się głównie ze względów finansowych. W sumie, buduje się takie budynki głównie ze względów ekonomicznych. Łatwość budowy jest również istotna, gdyż taki dom można zbudować samemu, bez konieczności zatrudniania ekipy budowlanej. W przeciwieństwie do wieków poprzednich dziś jest dostępnych bardzo dużo różnych technologii. Najważniejsza różnica jaka występuje, to przede wszystkim wypełnienie pól, między elementami konstrukcji. Dziś używa się płyty OSB, płyty kartonowo-gipsowe. Oprócz tego występują różnego rodzaju izolacje (termiczna, paro, wiatro). Czasami samym wypełnieniem jest termoizolacja. Na elewacji można zastosować dowolny materiał, tynk, płytki, czy klinkier. Nie ma dziś problemu, aby zbudować dom energooszczędny, czy pasywny w konstrukcji szkieletowej. Zależne jest to od grubości termoizolacji. Żeby dom był energooszczędny grubość ściany zewnętrznej musi wynosić przynajmniej 18 cm, a pasywny musi mieć 24 cm grubości.

wikicommons.com

Inne różnice:

wykorzystanie niższej jakości drewna
elementy drewniane są obecnie często dużo mniejsze przekroje (dawniej sięgały one nawet 40 x 35 cm)
obecnie wypełnienie ma dużo więcej warstw
ze względu na wypełnienie starsze obiekty nie są tak bardzo akustyczne

Zasadniczo budownictwo szkieletowe nie zmieniło się zbytnio w porównaniu z dawnymi wiekami. Jest to budownictwo szybkie, ekonomiczne, ale również może być wytrzymałe i wieloletnie. Najważniejsza jest odpowiednia technika budowy, jakość oraz odpowiednia konserwacja. Obecnie stosuje się termoizolacje, których dawniej nie było, co nie znaczy, że starsze budynki są mniej energooszczędne, bo stosowano większe przekroje oraz często wypełnienie ceglane. Poza tym w tej konstrukcji bardzo łatwo jest rozprowadzić instalacje w budynku. W dzisiejszych czasach minusem domu szkieletowego jest negatywne nastawienie i pewnego rodzaju brak przekonania do niej w polskim społeczeństwie. To powoduje niższą wartość nieruchomości i problemy w późniejszej sprzedaży. Dawniej takie domy były dużo bardziej wartościowe. Była to konstrukcja szanowana i uznawana za wartościową, szczególnie w porównaniu z tzw. „domami z bali”, które kojarzone były z chłopstwem.

Zobacz również! Dom za 1000 złotych, Dom z konopi