mur hadriana wg. obrazu Scott, William Bell, 1811-1890; The Romans Cause a Wall to Be Built for the Protection of the South

Mur Hadriana – militarna architektura starożytnego Rzymu

Proszę dodaj 5 gwiazdek

Militarna architektura starożytnego Rzymu – Mur Hadriana

Po długim rozmyślaniu, Cezar wyruszył na wojnę. Przemierzając ogromne przestrzenie swojego cesarstwa, trafił na północ, do Brytanii, gdzie barbarzyńskie plemiona, szykowały najazd. Po krwawych walkach, ogromnych stratach, mimo wygranej, na granicy sytuacja była cały czas niepewna. Jeszcze przed tym jak Hadrian podjął decyzję o odgrodzeniu się od barbarzyńców, rozpoczęto budowę ziemnych umocnień.

W latach 121-129 n.e. ogromnym wysiłkiem wznoszono niezwykłe umocnienie. W roku 122 cesarz Hadrian odwiedził te tereny, poprał budowę muru, który po setkach lat, nazwano murem i wałem Hadriana. Jest to nie tylko dziedzictwo narodowe Wielkiej Brytanii. Mur Hadriana wpisał się w popkulturę i podobnie jak Wielki Mur Chiński stał się symbolem odgrodzenia cywilizacji od mrocznego, świata poza murem. Był on m.in. inspiracją dla Georga R.R. Martina w cyklu Pieśń lodu i ognia (Gra o Tron).

Mur Hadriana, jako przykład architektury militarnej Rzymu

Obecnie mur Hadriana jest zachowany tylko częściowo, w niektórych miejscach, natomiast w czasach świetności jego długość wynosiła… 117 kilometrów! Był tak długi, że rozciągał się w miejscu budowy, od morza, do morza. Składał się z kilku elementów; rowu, głównego muru, nasypu ziemnego rozdzielonego na pół rowem, i dalej rzymskiej drogi (droga, być może została dodana w późniejszych latach). Co 500 metrów rozmieszczone były wieże, a co 1,5 kilometra niewielkie, dodatkowe fortyfikacje. Mimo że wał Hadriana, nie był w pełni zbudowany z kamieni do jego budowy zużyto ich 750.000 m3. Jako materiał stosowano również darnie i drewno, a częściowo był on nasypem ziemnym, jednak wykonanym tak, aby spełniał swoją funkcję. Okolice muru strzegło i zamieszkiwał około 10 tysięczny garnizon.  Głównym celem jego budowy było przede wszystkim odpieranie napadów, ułatwienie w pobieraniu cła za przejazd i ograniczenie przemytu. Chronić miał m.in. przed atakami plemion Piktów. Drogi Rzymskie znane są ze swojej jakości i mimo iż wspomina się, że mur Hadriana bez przeprowadzania napraw popadał w częściową ruinę, to jednak i tak można podziwiać, że po 150 latach nadal nadawał się do użytku.

Takich militarnych wyzwań architektonicznych w cesarstwie rzymskich podejmowana wielokrotnie. Na przykład w Afryce powstał mur, który liczył ponad 1000 kilometrów. Jednak wał Hadriana to jedno z pierwszych takich osiągnięć w Rzymie. Jego budowa rozpoczęła również pewną erę i była odzwierciedleniem polityki bardziej obronnej, niż ofensywnej. Jednak po wybudowaniu, był on bazą do tego, aby podbijać dodatkowe tereny na północ od niego. Rzymianie zdobyli jeszcze większe tereny, po czym cesarz następujący wybudował kolejny Mur (Mur Antonina). Jednak stosunkowo szybko upadł, a poprzednie umocnienia militarne wróciły do życia. Ostatecznie w 407 roku Rzymianie wycofali się z Brytanii pod naporem plemion barbarzyńskich i załamania wewnątrz kraju. Sam mur Hadriana nie wystarczył, aby utrzymać północne granice Cesarstwa, jednak przetrwał i tak długi okres.

Wał Hadriana – zabytkiem – lista UNESCO

Mur Hadriana znajduje się na liście UNESCO, wpisany na podstawie kryteriów II (znacząca wymiana wartości), III (unikalne świadectwo tradycji, cywilizacji), IV (wybitny przykład budowli, zespołu architektonicznego).

Wg. UNESCO.”Limes rzymski” – (rzymskie umocnienia obronne na granicach) przedstawia linię graniczną Imperium Rzymskiego, w największym stopniu w II wieku naszej ery. Rzymskie umocnienia rozciągały się na ponad 5000 km od wybrzeża Atlantyku w północnej Brytanii, przez Europę, aż do Morza Czarnego, a stamtąd do Morza Czerwonego i przez Afrykę Północną do wybrzeża Atlantyku. Pozostałości dzisiejszych Limesów to pozostałości po zabudowanych murach, rowach, fortach, twierdzach, wieżach strażniczych i osadach cywilnych. Pewne elementy linii zostały wykopane, niektóre zrekonstruowane, a kilka zniszczonych. Mur Hadriana zbudowany na zamówienie cesarza Hadriana, to uderzający przykład organizacji strefy wojskowej i ilustruje techniki obronne i strategie geopolityczne starożytnego Rzymu.

 

Leave A Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *